08 02 2011

Rotterdamse Essalam Moskee in gebruik

Sinds december vorig jaar is de Essalam Moskee officieel in gebruik door de Rotterdamse Marokkaanse gemeenschap. Het gebouw omvat een gebedsruimte voor 1500 personen en verschillende multifunctionele ruimten voor administratie, educatie, culturele evenementen en sociale activiteiten.

De Essalam Moskee ligt aan de Collosseumweg op de Kop van Zuid, nagenoeg in de as van de Laan op Zuid. Aan de zuidwestzijde grenst het gebouw aan de multiculturele woonwijk Feijenoord, niet ver van De Kuip.

De Essalam Moskee bestaat uit drie aan elkaar geschoven ruimten: het prominente entreeportaal aan de westkant, de hoofdruimte in het midden en de halfronde mihrab (een gebedsnis die de richting van Mekka aangeeft) aan de zuidoostzijde. De ruimten worden bekroond met koepels. De beschikbare locatie van 800 m2 vroeg om een verticale organisatie van het gebouw. De moskee telt daardoor vier niveaus. De begane grond heeft een niet-religieuze bestemming en omvat wasruimten voor mannen, een winkel, een keuken en zalen voor gemeenschappelijke activiteiten. In de centrale vierkante ruimte op de eerste en tweede verdieping (met balkon) bevinden zich de gebedsruimten voor mannen, op de derde verdieping die voor vrouwen. Op deze etages zijn tevens een bibliotheek, de kamer van de imam, kantoren, klaslokalen en een gastenkamer gelegen. De gebedsruimten staan met elkaar in verbinding door een vide en ontvangen licht via de grote, 25 meter hoge centrale koepel, die op vier kolommen rust. De twee minaretten zijn 50 meter hoog.

Het ontwerp van de moskee bouwt qua stijl voort op de traditie van onder andere de vijftiende-eeuwse mammelukse architectuur in Caïro. Deze architectuur is, mede door de schitterende tekeningen van David Roberts, al in de negentiende eeuw bepalend geweest voor de westerse perceptie van islamitische architectuur. In de architectuur is nadrukkelijk ervoor gekozen gebruik te maken van symbolische iconografie zoals koepels en minaretten, die het gebouw van kilometers ver herkenbaar maken als moskee. De koepels zijn van belang voor het maken van de verticale as in het interieur, die zo tezamen met het licht een religieuze ervaring oproepen. Het gebouw is bekleed met gekleurde granietplaten en heeft accenten in genuanceerde, blauwgrijze steen. De hoofdmassa’s, koepels en minaretten zijn optisch uit één materiaalsoort vervaardigd, met kleuraccenten in de raambogen, het lijstwerk en de minaretten. Voor de opbouw van de minaretten van zwaar naar licht en voor de verluchtiging en bekroning dienden de Amsterdamse torens van Hendrick de Keyser Amsterdamse eveneens als inspiratiebron.

Architect Van Winden: ‘Het gebouw is een uitstekend voorbeeld van wat ik fusionarchitectuur noem. Doordat die architectuur als uitgangspunt voor de moskee is genomen, zien de gelovigen zich in het openbare leven gerepresenteerd. Dat mensen zich daardoor meer thuis voelen vind ik belangrijk. Het gebouw staat er nu precies zoals ik het in 2000 heb ontworpen en de geloofsgemeenschap is er bijzonder trots op!’

© foto's: Ossip van Duivenbode

Meer

- Project Essalam Moskee